Dünya 16:11 18.04.2023

Misir Rusiyaya raket göndərəcəkdi, ABŞ-ın sayəsində artıq Ukraynanı təchiz edəcək - WP

Misir Rusiyaya raket ixracını təfərrüatlı şəkildə planlaşdırsa da, ABŞ ilə danışıqlardan sonra bu plandan imtina edib. Bunun əvəzinə Qahirə Ukrayna üçün artilleriya sursatları istehsal etmək qərarına gəlib. 

Qaynarinfo "The Washington Post” qəzetinə istinadla xəbər verir ki, bunu Amerika kəşfiyyatının məxfi məlumatları ilə şəbəkəyə sızan əvvəllər dərc olunmamış sənədlər sübut edir.

Fevralın sonunda Ağ Evin və Dövlət Departamentinin Yaxın Şərq üzrə yüksək vəzifəli şəxsləri Brett Makqurk və Barbara Leaf Qahirəyə gediblər. Daha sonra, martın əvvəlində ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Ostin ölkəyə səfər edib.

Bu səfərlərdən sonra, sızmalardan məlum olduğu kimi, Misir prezidenti Əbdül-Fəttah əs-Sisi Moskva ilə silah müqaviləsini təxirə salıb. Əvəzində Qahirə Ukraynaya təhvil verilməsi üçün ABŞ-a 152 mm və 155 mm-lik artilleriya mərmilərinin satışını təsdiqləyib. Eyni zamanda, Qahirənin sonradan Moskva ilə razılaşmaları bərpa edib-etmədiyi sənədlərdən aydın deyil. Qərbin Qahirədəki səfirlərindən biri sızmalara münasibət bildirərək qeyd edib ki, Misir "ABŞ-ın Rusiyaya mümkün silah tədarükünə reaksiyasını lazımi səviyyədə qiymətləndirməyib” və "hər iki tərəfə öz faydalarını maksimum dərəcədə artırmaq istəyir”.

Pentaqonun yüksək rütbəli rəsmiləri üçün gündəlik brifinqin bir hissəsi olan sızdırılan sənədlərdən birində deyilir ki, Misir də Vaşinqtonu uzunmüddətli hərbi yardım sazişinə sövq etmək üçün ABŞ-ın Ukraynaya sursat tələbindən istifadə etməyi planlaşdırıb. Xüsusilə Misir F-35 qırıcıları və Patriot hava hücumundan müdafiə sistemləri almaq istəyir. Mərmi istehsalı xəttinin yaradılması, lisenziya müqaviləsi və xammalın alınması üçün də ölkəyə ABŞ-ın köməyi lazımdır.
Sızdırılan məlumatlar həmçinin Sisi ilə iki yüksək vəzifəli məmur arasında Misir prezidenti ilə ABŞ müdafiə nazirinin Qahirədə danışıqlar apardığı martın 8-də danışıqlara da işıq salır. Onlardan məlum olur ki, Misir lideri onun silah tədarükü ilə bağlı müzakirələrinin izləndiyindən ehtiyat etdiyini bildirib. Bununla bağlı o, müdafiə naziri Məhəmməd Zəkiyə xəbərdarlıq edib ki, Misir üçün lazımsız bəlaların qarşısını almaq üçün Rusiya kimi digər ölkələrin hərbi müraciətlərini müzakirə edərkən diqqətli olsun. O da məlum olur ki, bu zaman Zəki prezidentə Misir nümayəndə heyətinin hərbi müqavilələrin imzalanması üçün martın 12-13-nə planlaşdırılan Rusiya Federasiyasına səfərinin Ostinin "vəziyyət aydınlaşana qədər” təxirə salındığı barədə məlumat verib. 

Sisinin 8 mart danışıqlarını yekunlaşdıran sənəddə onun Misirin ABŞ üçün ikinci dərəcəli rolundan narahat olduğu qeyd edilir. O, vəziyyəti belə təsvir edib: ABŞ-ın Misir üçün yeni heç nəyi yoxdur və onlara Misirdən heç nə lazım deyil, Vaşinqton yalnız ABŞ-Misir münasibətlərini təsdiqləməkdə maraqlıdır.

Bəs Misirin Rusiyaya hərbi yardımı haqqında nə məlumdur?

Ukraynada genişmiqyaslı müharibənin başlayanda Misir tərəfsiz olduğunu elan edib. Ölkə işğalçı müharibəyə görə Rusiyanı qınamaqdan yayınıb, lakin BMT-nin Moskvanı təcavüzü dayandırmağa çağıran Ukraynayönlü qətnamələrini dəstəkləyib.

Müharibə fonunda Misir də taxıl tədarükçüsü kimi Rusiyaya arxalanmağa başlayıb, Moskva ölkədə infrastruktur layihələrinə (atom elektrik stansiyasının, dəmir yolu sexinin tikintisi) start verib. Misirin işğalçı ölkə ilə hərbi əməkdaşlığı gücləndirə biləcəyi də ehtimal edilir.

WP-nin məlumatına görə, fevral ayında sızan sənədlər Qahirənin ilin əvvəlində Rusiyaya gizli silah tədarükü ilə bağlı danışıqlar apardığını bildirir. Xüsusilə, mərmi istehsalı üçün qiymətlər müəyyən edilib və mis tədarükü nəzərdə tutulub. Onların qiyməti hər bir vahid üçün 1100 dollar səviyyəsində təsdiqlənib (latun qiymətinin artması ilə əlaqədar qiymət artımının 1500 dollara çatdırılması müzakirə edilməklə). Eyni zamanda, Misir prezidenti, sənədə görə, Moskvanın ondan "hər şey” alacağına əmin olub.

"Əriklər” yazıb ki, Misir prezidenti Əbdül Fəth əs-Sisi fevral ayında Rusiyaya 40.000-ə qədər 122 mm-lik Sakr-45 raketləri tədarük etməyi planlaşdırıb, tabeliyində olanlara isə "Qərblə problemlərin qarşısını almaq üçün planları gizli saxlamağı tapşırıb".

Misir açıq şəkildə Rusiya üçün raket istehsal etdiyini inkar edir və ABŞ hökumətinin sözçüsü anonimlik şərti ilə WP-yə bildirib ki, planın həyata keçirildiyinə dair heç bir əlamət yoxdur. Misirin Rusiyaya hərbi yardımı ilə bağlı əvvəlki nəşrlərdən sonra Qahirə rəsmiləri bu məlumatın "heç bir əsası olmadığını” bildiriblər.
 
Alpər