Yalnız kiçik bir dövlət qrupu təkcə nüvə silahlarına malik deyil, həm də ən güclü və ən sabit çəkindirici mexanizmə - nüvə triadasına malikdir. Bu, qurudan, dənizdən və havadan zərbə endirmək qabiliyyətidir ki, bu da belə bir sistemi praktik olaraq toxunulmaz edir: hətta bir halqanın məhv edilməsi belə ölkəni geri zərbə endirmək qabiliyyətindən məhrum etmir.

Qayanrinfo xəbər verir ki, bu barədə "Wion" yazıb.

Üçlüyün yaradılması onilliklər boyu texnologiya, böyük investisiyalar və aydın strateji doktrina tələb edir, buna görə də yalnız dünyanın hərbi nəhəngləri buna imkan verə bilər. Bu gün yalnız dörd ölkənin tam triadası var. Müasir dövrdə qlobal güc balansını əsasən formalaşdıran nüvə triadalarının olmasıdır.

Nüvə triadası nədir?

Nüvə triadası ən davamlı və sabit maneə sistemi hesab olunur. Əgər onun komponentlərindən biri ilk zərbə ilə məhv edilərsə, digər ikisi geri zərbə endirmək qabiliyyətini saxlayacaq. Quruda yerləşən raketlər döyüş hazırlığı, sualtı qayıqlar gizlilik, aviasiya isə istifadə rahatlığı təmin edir. Buna görə də, triadaya malik dövlətlər onun hər üç komponentini daim modernləşdirirlər.

ABŞ: İlk formalaşmış triada

Amerika Birləşmiş Ştatları Soyuq müharibə dövründə tam hüquqlu nüvə triadasını yerləşdirən ilk ölkə olub. Quruda yerləşən komponentə "Minuteman III" qitələrarası ballistik raketləri, dənizdə yerləşən komponentə "Trident II" raketləri olan Ohayo sinifli strateji sualtı qayıqlar, havada yerləşən komponentə isə nüvə bombaları və qanadlı raketlər daşıyan B-52H və B-2 strateji bombardmançı təyyarələri daxildir.

ABŞ hazırda hər üç hissəni modernləşdirir: yeni qitələrarası ballistik raketlər üçün "Sentinel" proqramı, Kolumbiya sinifli sualtı qayıqlar və yeni B-21 bombardmançı təyyarəsi.

Rusiya: Ən böyük nüvə arsenalı

Rusiya dünyada ən böyük nüvə başlıqları ehtiyatına və tam işləyən nüvə triadasına malikdir. Onun quru hissəsinə "RS-24 Yars" və "Sarmat" kimi minalanmış və mobil qitələrarası ballistik raketlər daxildir.

Dəniz hissəsinə "Bulava" raketləri olan Borey sinifli sualtı qayıqlar daxildir. Hava hissəsinə uzun mənzilli nüvə qanadlı raketləri daşıya bilən Tu-95MS və Tu-160 daxildir. Rusiya ənənəvi olaraq nüvə çəkindirici qüvvəsini müdafiə doktrinasının əsası hesab edir ki, bu da onun bütün dünyanı vaxtaşırı təhdid etməsinə mane olmur.

Çin: Ən son tam hüquqlu triada

Çin, xüsusən də son on ildə onu genişləndirərək, sürətlə nüvə triadası qurub. Quru komponenti "Dongfeng-41" raketləri və digər mobil qitələrarası ballistik raketlərdir.

Dəniz komponenti JL-2/JL-3 raketləri olan Jin sinifli sualtı qayıqlardır. Hava komponenti H-6 bombardmançıları və inkişaf mərhələsində olan H-20-dir. Ölkə döyüş başlıqlarının sayını artırır və dənizdən geri zərbə endirmək qabiliyyətini inkişaf etdirir.

Hindistan: "Nüvə triadası klubu"nun yeni üzvü

Hindistan sualtı komponentinin istismara verilməsindən sonra triadasının formalaşdırılmasını başa çatdırıb. Quru komponenti "Agni" seriyalı raketlər, hava komponenti isə nüvə silahı daşıya bilən təyyarələrdir.

Dəniz komponenti ballistik raketlərlə təchiz olunmuş "INS Arihant" sualtı qayığı ilə tam hüquqlu hala gəlib. Hindistan triadasının rəsmi "ilk istifadə etməmək" doktrinası ilə dəstəklənən azsaylı ölkələrdən biridir.

Tam üçlüyə sahib olmaq istəyən ölkələr

Bəzi dövlətlərin iki komponenti var və tam təchizatlı triada yaratmağa yaxındırlar:

* Fransanın sualtı qayıqlardan buraxılan raketləri və təyyarələri var, lakin 1990-cı illərdə quru əsaslı komponentdən imtina edib.

* Britaniya yalnız sualtı qayıqlara güvənir, lakin genişləndirmək üçün texniki potensiala malikdir.

* Şimali Koreyanın quru əsaslı nüvə raketləri var və sualtı qayıqlardan buraxılan raketləri sınaqdan keçirib, lakin davamlı triadası yoxdur.

Aydın