Planetimizi müxtəlif ölçülü quşlar məskunlaşdırır. Onların arasında boyu insanla müqayisə edilə bilən, buludların üzərində inanılmaz dinamika ilə süzə bilən növlər də var. Təbiətdə həmçinin yalnız zəruri hallarda havaya qalxan "pilotlar” da mövcuddur.

Qaynarinfo xəbər verir ki, "Discovery Wildlife” ən böyük qanad açıqlığına malik beş quş haqqında məlumat yayıb.

1. Səyyah albatros (Diomedea exulans)

Dünyanın ən böyük uçan quşudur, açılmış vəziyyətdə qanadlarının uzunluğu 3,5 metrə çatır. Möhtəşəm planerlərdir, bircə dəfə də qanad çırpmadan yüz kilometrlərlə məsafə qət edə bilirlər. Zərurət yarandıqda isə 140 km/saat sürətə qədər yüksələ bilirlər.

Səyyah albatroslar cütləşmə dövründə Cənub qütb dairəsinə yaxın uzaq adalarda və Cənubi Atlantikanın bəzi adalarında böyük koloniyalar şəklində toplaşırlar. Yumurta qoymayan dövrdə isə okean səthini dolaşırlar.

2. Dalmatian qutan (Pelecanus crispus)

Qutanlar dünyanın ən iri uçan quş fəsilələrindən biridir. Dalmatian qutan öz növünün ən böyüyüdür və Ginnesin Rekordlar Kitabına da düşüb. Onun bədən uzunluğu 1,8 metrə, qanad açıqlığı isə 3,2 metrə qədər çata bilir. Adını ləkəli lələklərinə görə deyil, yaşayış arealına daxil olan Xorvatiyanın Dalmasiya bölgəsinə görə alıb. Lakin 1950-ci illərdən sonra bu ərazidə tamamilə yox olub. Hazırda bu quşa Cənubi Avropada, Yaxın və Uzaq Şərqdə rast gəlinir.

Qanad açıqlığı təxminən 3,6 metr olan böyük ağ dalmatian qutan da ölçü baxımından ona çox yaxın hesab olunur.

3. Marabu leyləyi (Leptoptilos crumeniferus)

Bu nəhəng leylək növü Sahradan cənubda yerləşən Afrika ərazilərində yaşayır. Onu digər leylək növlərindən boz-ağ qanadlarına və uzun, tüksüz boğaz kisələrinə görə ayırd etmək mümkündür.

Marabu leyləyinin qanad açıqlığı 2,6 metr təşkil edir, lakin təbiətşünas Fişer və Petersonun məlumatına görə, qanad açıqlığı 3,7 metr olan nümunə də qeydə alınıb.

Onlar hündürlükdə uçmaqdansa, yerə yaxın qalmağı üstün tuturlar və qida axtarışında çox vaxt leş yeyən quşlara qoşularaq iri heyvan sürüləri ilə birlikdə hərəkət edirlər.

4. And kondoru (Vultur gryphus)

Bu quş yırtıcılar arasında ən böyüyüdür. Cənubi Amerikada yaşayan and kondoru 1,4 metr hündürlüyə və 3,3 metr qanad açıqlığına çata bilir. Erkəklər 11–15 kq, dişilər isə 11 kq-a qədər çəkiyə malikdir.

And kondoru ağır bədənini havada saxlamaq üçün hava və termal axınlardan istifadə edir. Son illərdə bu növün məhv olmaq təhlükəsi ciddi şəkildə artıb və onun yox olmasının qarşısını almaq üçün müxtəlif tədbirlər görülür.

5. Afrika böyük dovdağı (Ardeotis kori)

Bu, dünyanın ən ağır uçan quşudur və ən böyük növlərdən biridir. Qanad açıqlığı 2,75 metrə çatsa da, 19 kq-a qədər çəkiyə malik ola bilir ki, bu da onun uçuşunu xeyli çətinləşdirir.

Ağır çəkisinə görə çox enerji sərf etdiyi üçün yalnız zəruri hallarda uçur. Afrika böyük dovdağı vaxtının əsas hissəsini yerdə qida axtarmaqla keçirir: tırtıllar, peyin böcəkləri, müxtəlif otlar və toxumlarla qidalanır.

Hazırda böyük dovdağ populyasiyasının 50 faizindən çoxunun ənənəvi yaşayış ərazilərindən – Mərkəzi Avropa və Mərkəzi Asiyadan – uzaq bölgələrdə yaşadığı hesab olunur.

Aydın